Żywienie po zakończeniu terapii onkologicznej
Po zakończeniu leczenia każdy pacjent chce jak najszybciej wrócić do spożywania tradycyjnych posiłków. Niestety czasami jest to niemożliwe z powodu dysfagii (trudności z połykaniem) lub innych skutków ubocznych leczenia, które mogą utrzymywać się jeszcze przez jakiś czas po zakończeniu terapii. Istnieje jednak kilka sposobów, które mogą ułatwić stopniowy powrót do tradycyjnego żywienia.
Spis treści:
- Modyfikacje diety dla pacjentów z dysfagią
- Sposoby na zaburzenia w odczuwaniu smaku
- Higiena posiłków
Modyfikacje diety dla pacjentów z dysfagią
Wprowadzając zmiany w diecie pacjenta z zaburzeniami połykania, należy zadbać przede wszystkim, aby potrawy były miękkie i łatwe do przełknięcia. Kluczowym elementem jest również to, żeby pokrywały dzienne zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze. Pacjent o wiele chętniej będzie spożywał swoje ulubione potrawy, jednak przygotowane w sposób ułatwiający ich połykanie:
- można polewać potrawy sosami, które je zmiękczą i ułatwią przełykanie,
- bardzo drobno siekać mięso pieczone lub duszone,
- przygotowując kanapki usuwać skórkę od chleba,
- gotowane potrawy podawać po uprzednim rozdrobnieniu w mikserze.
Wartość odżywczą potraw można zwiększać poprzez dodawanie specjalnych płynnych preparatów odżywczych, np. Nutridrink Protein 125 ml.
Sposoby na zaburzenia w odczuwaniu smaku
Chemioterapia i radioterapia często powodują zmiany w kubkach smakowych, czyli receptorach znajdujących się w jamie ustnej – głównie na języku, odpowiadających za odczuwanie smaku. Dlatego chory może znane do tej pory smaki odczuwać inaczej – często z większą lub mniejszą intensywnością. Może mieć „zachcianki” na nietypowe smaki i potrawy lub wręcz przeciwnie – niechęć do lubianych do tej pory składników. Występujące objawy mają zazwyczaj charakter przejściowy, a do momentu ich ustąpienia można stosować kilka sposobów, które spowodują, że posiłki będą lepiej smakowały.
Jednym z nich jest dodawanie do potraw aromatycznych ziół i przypraw. Pomagają one „obudzić” „uśpione” kubki smakowe, które potrzebują teraz silniejszych bodźców. Innym sposobem jest doprawianie dań za pomocą octu lub soku z cytryny. Jednak u osób, które cierpią na bóle w jamie ustnej lub gardle, cierpkie albo kwaśne potrawy mogą powodować podrażnienia. W przypadku złej tolerancji mocno aromatycznych posiłków, należy zrezygnować z dodatku przypraw i próbować dodawać inne produkty, które złagodzą smak potraw, np. jogurt, majonez..
Higiena posiłków
W tym okresie należy również szczególnie zadbać o higienę podczas przygotowywania posiłków. Zdarza się, że pacjenci mają w tym czasie obniżoną odporność, więc organizm może być wtedy bardziej podatny na zatrucia.
Dlatego pamiętajmy o następujących radach:
- przed przygotowaniem posiłku należy dokładnie umyć ręce ciepłą wodą i mydłem,
- trzeba dokładnie myć naczynia kuchenne i deski do krojenia,
- blaty kuchenne powinno się regularnie przecierać środkiem antybakteryjnym, a ściereczki kuchenne powinny być wymieniane częściej niż zwykle,
- produkty pochodzenia zwierzęcego muszą być dobrze ugotowane: nie powinno się jeść jajek „na miękko” ani krwistego befsztyka.