Osoby chore lub w podeszłym wieku ze względu na swój stan zdrowia często mają trudności z samodzielnym zrobieniem zakupów, przygotowaniem lub spożywaniem posiłków. Zazwyczaj jest to spowodowane drżeniem rąk, niedowładami, przykurczami mięśni lub ogólnym osłabieniem organizmu, które występują po przebytym udarze mózgu, w chorobach neurologicznych czy urazach.
W takich przypadkach konieczna jest pomoc opiekuna. Często takie osoby mają problemy z gryzieniem, połykaniem, a nawet samodzielnym jedzeniem. Niezbędna jest wtedy zmiana konsystencji potraw przeznaczonych dla chorego.

Osoby starsze i schorowane często mają problem z samodzielnością.

Spis treści:

  1. Żywienie przy problemach z samodzielnością
  2. Istotne witaminy i minerały
  3. Przygotowanie posiłków dla osoby chorej
  4. Pomocna rola preparatów odżywczych

Żywienie przy problemach z samodzielnością

U osób chorych i starszych należy zwracać szczególną uwagę na wartość odżywczą posiłków, ponieważ ich dieta jest zwykle uboga w białko oraz kalorie, a bogata w węglowodany.

Opiekun osoby chorej musi tak komponować posiłki, aby zawierały pełnowartościowe białko (jaja, mleko, sery białe, jogurty, mięso, wędliny, ryby), węglowodany (kasza gryczana, jęczmienna, manna, ryż, makaron, pieczywo lub ziemniaki) i tłuszcz (masło, oleje roślinne, ryby, orzechy i pestki). Warzywa i owoce są źródłem witamin oraz soli mineralnych, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Zawierają także błonnik, który zapobiega zaparciom oraz reguluje pracę jelit. Flawonoidy to substancje aktywne występujące w roślinach; wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwnowotworowe oraz chronią przed chorobami układu krążenia. Między innymi z tych powodów ważne jest, aby owoce lub warzywa były obecne w każdym posiłku.

Istotne witaminy i minerały

Wśród osób starszych często stwierdza się niedobory witaminy D oraz wapnia. Oba te składniki odpowiadają za budowę mocnych kości. Witamina D wspiera także funkcjonowanie układ krążenia oraz układu odpornościowego, a wapń jest potrzebny do prawidłowej pracy mięśni oraz komórek nerwowych. Dobrymi źródłami witaminy D i wapnia są mleko i produkty mleczne, jaja, sery oraz ryby.

Dieta osób starszych często nie zapewnia także odpowiednich ilości żelazo, cynk, magnezu, jodu, kwasu foliowego oraz witamin B6 i B12. Dlatego ważne jest, aby w jadłospisie osoby starszej znalazły się różnorodne produkty zapewniające dowóz wszystkich niezbędnych składników. Nie powinno w nim zabraknąć produktów zbożowych, pełnowartościowego białka (jajek, drobiu i ryb), tłuszczów roślinnych oraz warzyw (szczególnie zielonych) i owoców w ilości 400-500 g dziennie. Przy czym należy pamiętać, że warzywa powinny być w miarę możliwości dodawane do każdego z 4-5 posiłku, natomiast owoce spożywane jako przekąska lub deser.

U osób chorym mogą występować dolegliwości, które spowodują konieczność zmodyfikowania diety – dostosowania m. in. składu, ilości lub konsystencji do możliwości podopiecznego.

Przygotowanie posiłków dla osoby chorej

Jeżeli chory ma trudności w posługiwaniu się nożem i widelcem, należy tak przygotowywać potrawy, aby mógł je spożyć łyżką.

Warzywa można przyrządzić w postaci purée lub zetrzeć, a mięso zmielić, posiekać lub przygotować miękkie pulpety czy klopsy.

W zaawansowanych schorzeniach, np. przy drżeniu rąk czy niedowładach kończyn, konieczne jest podawanie jedzenia w postaci płynnej lub półpłynnej ze specjalnych pojemników (np. kubków z dzióbkiem). W wielu przypadkach opiekun musi pomóc choremu, karmiąc go.

Pomocna rola preparatów odżywczych

Bardzo często chory, chcąc uniknąć karmienia przez swojego opiekuna, odmawia spożywania pokarmów. W takim przypadku dochodzi do osłabienia odporności, spadku napięcia mięśniowego, czego konsekwencją jest utrudnione wykonywanie codziennych czynności.

Aby nie dopuścić do takiej sytuacji, zaleca się stosowanie preparatów odżywczych typu Nutridrink. Ich płynna postać ułatwia spożywanie posiłków nawet osobom częściowo niesprawnym. Dołączona słomka ułatwia picie małymi porcjami, a wygodny, wyprofilowany kształt umożliwia stabilne trzymanie butelki. Preparat ten może zastąpić posiłek lub być spożywany pomiędzy nimi. Nutridrink w małej objętości dostarcza dużo energii oraz składników odżywczych.